Medisch afvallen - Voor wie is het geschikt

Voor wie is medisch afvallen met medicatie geschikt?

Medisch afvallen met injecties, zoals Saxenda® of Mounjaro® of Ozempic®, is geschikt voor mensen met overgewicht of obesitas die moeite hebben om gewicht te verliezen met alleen leefstijlaanpassingen. Dit traject combineert medicatie met leefstijlbegeleiding en kan in onze kliniek bij personen met een BMI van 27 of hoger.

In dit artikel bespreken we wie in aanmerking komt voor medische afvalmedicatie, welke gezondheidsproblemen ermee samenhangen en voor wie deze behandeling niet geschikt is.
Wanneer kom je in aanmerking voor medisch afvallen met injecties?

1. Je BMI en gewichtsklasse

De Body Mass Index (BMI) is een veelgebruikte maatstaf om te bepalen of iemand in aanmerking komt voor medische afvalmedicatie. De BMI wordt berekend door het gewicht (kg) te delen door de lengte in het kwadraat (m²).

Volgens internationale richtlijnen heb je overgewicht als je een BMI van 25 of hoger hebt, en obesitas bij een BMI vanaf 30 [1]. Op basis hiervan gelden de volgende criteria voor medische gewichtsbegeleiding [2]:

• BMI 27 – 30 (hoog overgewicht): Medicatie is als hulpmiddel te overwegen als iemand ook gewicht-gerelateerde gezondheidsproblemen heeft (comorbiditeiten).

• BMI ≥ 30 (obesitas): Medicatie als hulpmiddel is vaak mogelijk, ook zonder bijkomende aandoeningen.

Heb je een BMI hoger dan 40? Dan adviseren we met een huisarts te overleggen over gespecialiseerde zorg, omdat andere factoren zoals hormonen, medicatiegebruik of erfelijke oorzaken ook een rol kunnen spelen [3]. Met een BMI van 30 tot 40 kan je zowel bij de huisarts als in onze kliniek terecht voor advies.



2. Gewicht gerelateerde gezondheidsproblemen (comorbiditeiten)

Overgewicht of obesitas heeft vaak invloed op de rest van je gezondheid en leidt regelmatig tot verschillende gezondheidsproblemen. Voorbeelden zijn knie- of hartklachten. Daarom kan medische ondersteuning door artsen bij het afvallen een goede optie zijn. Gewichtsverlies heeft een positief effect op de gezondheid en kan veel van de klachten van deze aandoeningen verbeteren of zelfs volledig laten verdwijnen. Daarom is het niet alleen belangrijk om af te vallen, maar ook om dit op een gezonde en duurzame manier te doen.

De volgende gezondheidsproblemen komen vaker voor bij overgewicht of obesitas [2]:

•       Hoge bloeddruk (hypertensie): Extra gewicht belast het hart- en vaatstelsel, waardoor de bloeddruk stijgt.

•       Diabetes type 2: Overgewicht vermindert de insulinegevoeligheid, wat kan leiden tot verhoogde bloedsuikerspiegels.

•       Hoog cholesterol: Overgewicht verhoogt vaak de ‘slechte’ soort cholesterol, wat de kans op hart- en vaatziekten vergroot.

•       Gewrichtsklachten (artrose): Extra lichaamsgewicht zorgt voor meer belasting op de gewrichten, wat slijtage van het gewricht en gewrichtspijn kan veroorzaken.

•       Obstructief slaapapneu: Vetophoping rond de luchtwegen kan ademhalingsproblemen (snurken) tijdens de slaap veroorzaken.

•       Maag- en darmklachten: Denk aan brandend maagzuur en leververvetting, die vaker voorkomen bij mensen met overgewicht.

•       Hormonale verstoringen: Overgewicht kan de hormoonbalans verstoren, wat bijvoorbeeld menstruatieproblemen of vruchtbaarheidsproblemen kan veroorzaken.

Onze artsen kunnen je adviseren of medische ondersteuning bij gewichtsverlies voor jou gewenst is.

 Voor wie is medisch afvallen met injecties niet geschikt?

Hoewel medische afvalmedicatie effectief kan zijn, is het niet voor iedereen geschikt. In de volgende gevallen wordt gebruik afgeraden of is extra overleg met een arts nodig [4]:
1. Leeftijdsbeperkingen

• Kinderen < 18 jaar – Behandeling alleen in specialistische centra of in onderzoeksverband.

• Volwassenen > 75 jaar – Nog onvoldoende onderzoek gedaan naar de effectiviteit en veiligheid
  

2. Zwangerschap en borstvoeding

Tijdens de zwangerschap en borstvoeding mag deze medicatie niet worden gebruikt, omdat de mogelijke effecten op het ongeboren kind onvoldoende onderzocht zijn.

3. Bepaalde medische aandoeningen

·       Diabetes type 1 – Deze medicatie vervangt geen insuline en is daarom niet geschikt.

·       Diabetes type 2 – Medicatie kan gunstig zijn, maar gebeurt onder supervisie van een huisarts of specialist.

·       Nier- of leverziekten – Bij een verminderde nier- of leverfunctie is extra medische monitoring nodig bij het gebruik van afvalmedicatie, en overleg met een specialist wordt geadviseerd.

·       Ernstig hartfalen – De veiligheid van medicatie bij hartfalen is nog onvoldoende onderzocht.

·       Alvleesklierontsteking (pancreatitis) – Mensen die alvleesklierontsteking hebben doorgemaakt wordt afgeraden deze medicatie te gebruiken vanwege een verhoogd risico op nieuwe ontstekingen.

·       Erfelijk verhoogd risico op alvleesklierkanker –Voorzichtigheid wordt geadviseerd.

4. Schildklieraandoeningen

Schildklierkanker – Dierstudies suggereren een mogelijk verband tussen GLP-1-medicatie en schildkliertumoren. Hoewel dit bij mensen niet bewezen is, wordt de medicatie uit voorzorg niet voorgeschreven aan mensen die schildklierkanker hebben doorgemaakt.

5. Oogproblemen

Diabetische retinopathie – Snelle bloedsuikerdalingen kunnen deze aandoening verergeren. Extra medische monitoring is nodig bij het gebruik van afvalmedicatie, en overleg met een specialist wordt geadviseerd.

6. Eetstoornissen

Binge Eating Disorder (BED), boulimia of anorexia – Mensen met een eetstoornis hebben gespecialiseerde zorg nodig, aangezien gewichtsverliesmedicatie de onderliggende psychologische problematiek niet oplost.

Conclusie

Medisch afvallen is geschikt voor volwassenen met matig tot ernstig overgewicht (BMI 27-40) wanneer eerdere pogingen niet voldoende hebben geholpen en er sprake is van bijkomende gezondheidsproblemen.

Wil je weten of deze methode bij je past? Neem dan contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek met een van onze artsen.